Αντιόπη

Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Ηρωίδα του μυθολογικού κύκλου της αρχαίας Θήβας, κόρη του βοιωτικού ποταμού Ασωπού ή του Νυκτέα. Επειδή φοβόταν την πατρική οργή μετά τους έρωτές της με τον Δία, κατέφυγε στον βασιλιά της Σικυώνας Επωπέα, που την έκανε σύζυγό του. O Λύκος, αδελφός του Νυκτέα, αφού κατέλαβε το βασίλειό του, σκότωσε τον Επωπέα και ανάγκασε την Α. να τον ακολουθήσει στη Θήβα. Στον δρόμο, η Α. γέννησε τους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο, που είχε αποκτήσει από τον Δία, όμως o Λύκος την υποχρέωσε να τους εγκαταλείψει στον Κιθαιρώνα. Όταν έφτασαν στη Θήβα, ο Λύκος την παρέδωσε στη σύζυγό του Δίρκη, που για πολλά χρόνια την υπέβαλε στα σκληρότερα βασανιστήρια. Τελικά κατόρθωσε να διαφύγει και να συναντήσει τους γιους της, που τους είχανβρει και σώσει βοσκοί. Εκδικήθηκαν τότε για τη μητέρα τους κυριεύοντας την πόλη των Θηβών και σκοτώνοντας τον Λύκο και τη Δίρκη. O μύθος της Α. έχει εμπνεύσει πολλούς ποιητές και καλλιτέχνες από την αρχαιότητα έως τα νεότερα χρόνια. Εκτός από το χαμένο δράμα του Ευριπίδη Αντιόπη,περίφημο είναι και το γλυπτικό σύμπλεγμα, το γνωστό με το όνομα Φαρνέζιος ταύρος, έργο του Απολλώνιου και του Ταυρίσκου, του οποίου αντίγραφο από τις Θέρμες του Καρακάλλα βρίσκεται στο Μουσείο της Νάπολης. Από τα καλύτερα έργα που o μύθος της Α. έχει εμπνεύσει σε νεότερους καλλιτέχνες είναι οι πίνακες του Τιτσιάνο (Αντιόπη και Ζευς)και του Κορέτζιο (Αντιόπη που κοιμάται). O ίδιος μύθος έχει εμπνεύσει και στον Δημήτριο Βερναρδάκη ένα έμμετρο δράμα του. 2. Κόρη του Άρη και της Οτρήρης ή της Ιππολύτης. Αμαζόνα, σύζυγος του Θησέα, ο οποίος την έκλεψε από τη χώρα της με τον Πειρίθοα. Σκοτώθηκε όταν εκστράτευσε με άλλες Αμαζόνες εναντίον της Αττικής. Ενταφιάστηκε στην Ιτωνία Πύλη. 3. Κόρη του Θεσπία (μία από τις πενήντα Θεσπιάδες) και μητέρα του Αλόπιου από τον γάμο της με τον Ηρακλή. 4. Σύζυγος του Ήλιου, μητέρα του Αιήτη. 5. Σύζυγος του βασιλιά της Τροίας Λαοκόοντα. 6. Σύζυγος του Πιέρου και μητέρα τωνεννέα Μουσών. Η απαγωγή της Αντιόπης, λεπτομέρεια σε αγγείο (Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι).